Odwiedź tę sekcję

Schizofrenia a uzależnienia

U osób nadużywających substancji odurzających niekiedy pojawiają się objawy łudząco przypominające objawy schizofrenii, zaś w pewnych przypadkach nadużywanie substancji odurzających może faktycznie przyczynić się do rozwoju tej choroby. U osób cierpiących na zaburzenia psychiczne, w tym wśród osób z zaburzeniami nastroju oraz zaburzeniami związanymi z nadużywaniem substancji odurzających, obserwuje się silną skłonność do patologicznego hazardu. Niniejszy artykuł bada związek pomiędzy schizofrenią a zachowaniami nałogowymi, w tym nadużywaniem alkoholu, nadużywaniem środków odurzających oraz pat

Schizofrenia i zaburzenia osobowości często współistnieją z uzależnieniem od alkoholu lub narkotyków.1 Nadużywanie alkoholu i środków odurzających oraz zachowania nałogowe, takie jak nałogowy hazard, często stanowią dysfunkcyjne mechanizmy obronne pomagające lepiej radzić sobie z objawami choroby.2

Im częściej sięga się po substancje odurzające, aby poradzić sobie z objawami choroby, tym wyższe ryzyko wystąpienia nałogu.2 Badania wykazują, że około połowa osób z zaburzeniami psychicznymi ma również problemy z nadużywaniem substancji odurzajacych i/lub w późniejszym okresie zycia jest narażona na rozwój uzależnienia od narkotyków lub alkoholu .3 Według doniesień, ponad 8 milionów dorosłych (3,4 procenta wszystkich dorosłych) cierpiących na zaburzenia psychiczne przyjmuje narkotyki i/lub nadużywa alkoholu, zaś 2,6 miliona dorosłych w ciągu ostatniego roku borykało się ze współwystępującymi poważnymi zaburzeniami psychicznymi oraz zaburzeniami związanym z nadużywaniem substancji odurzających.3

IstniejÄ… jednakże dowody sugerujÄ…ce zwiÄ…zek przyczynowy pomiÄ™dzy przyjmowaniem substancji odurzajÄ…cych a objawami schizofrenicznymi.4 Na przykÅ‚ad dietyloamid kwasu lizergowego (LSD) i podobne substancje halucynogenne mogÄ… powodować uaktywnienie niektórych zaburzeÅ„ ,.5 zaÅ› marihuana, z powodu obecnoÅ›ci w swoim skÅ‚adzie aktywnego skÅ‚adnika -tetrahydrokannabinolu (THC), może u niektórych osób zapoczÄ…tkować schizofreniÄ™.6 THC wywiera znaczny wpÅ‚yw na obszary mózgu odgrywajÄ…ce kluczowÄ… rolÄ™ w zdolnoÅ›ci czÅ‚owieka do dokonywania osÄ…dów oraz tworzenia i odtwarzania wspomnieÅ„. Osoby palÄ…ce lub używajace marihuanÄ™, niezależnie od stanu ich zdrowia psychicznego, doÅ›wiadczajÄ… dezorganizacji oraz zmiany czynnoÅ›ci mózgu, wskutek czego6 mogÄ… pojawić siÄ™ u nich niektóre typowe dla schizofrenii, przemijajÄ…ce objawy. Z czasem neurologiczne skutki dziaÅ‚ania narkotyku mogÄ… zwiÄ™kszyć prawdopodobieÅ„stwo rzeczywistego rozwoju zaburzenia, szczególnie u osób, u których wystÄ™pujÄ… już inne istotne czynniki ryzyka rozwoju schizofrenii.7

Spożywanie alkoholu także zwiększa ryzyko wystąpienia ostrych lub przewlekłych obrażeń i może powodować wystąpienie epizodów psychotycznych lub pogorszenie zaburzenia psychiatrycznego8. Nadużywanie alkoholu zwiększa prawdopodobieństwo rozwoju schizofrenii bardziej niż substancje halucynogenne9. Biorąc pod uwagę znaczenie deficytów motywacji, ich związek ze schizofrenią11, oraz potencjalny związek pomiędzy obniżoną motywacją a ciągłym uzależnieniem od substancji10, utrata motywacji może być jednym z kluczowych czynników decydujących o gorszych wynikach leczenia u osób cierpiących na to zaburzenie, które sięgają po alkohol lub środki odurzające.

Kilka badań sugeruje również częste współwystępowanie zaburzeń psychicznych oraz zaburzeń związanych ze słabą kontrolą impulsów, w tym patologicznego hazardu12-14. W niektórych sytuacjach patologiczny hazard można powiązać z aresztowaniami, pozbawieniem wolności i innymi działaniami niekorzystnie wpływającymi na zdrowie psychiczne14. Biorąc pod uwagę wysoką liczbę niekorzystnych zdarzeń życiowych powodowanych przez hazard, takich jak problemy finansowe i rodzinne, można oczekiwać, że osoby cierpiące na schizofrenię będą wykazywać wyższe ryzyko nawrotu i hospitalizacji z uwagi na ich dużą podatność na stres14.

Należy zauważyć, że niektóre doniesienia potwierdzają występowanie patologicznego hazardu w rodzinach pacjentów cierpiących na zaburzenia psychiczne15. Jednakże na tym etapie nie ma możliwości ustalenia, czy współwystępowanie tych zaburzeń jest bardziej prawdopodobne z uwagi na czynniki genetyczne, czynniki środowiskowe, czy też obie te kategorie16. Dane epidemiologiczne sugerują także, że patologiczni hazardziści, u których występuje podwyższone prawdopodobieństwo rozwoju schizofrenii w późniejszym okresie życia, to najczęściej mężczyźni, w młodym wieku, o niskim statusie społeczno-ekonomicznym17,18.

Choć w odniesieniu do leczenia patologicznego hazardu zbadano wiele schematów leczenia farmakologicznego i terapii behawioralnej, badania te zazwyczaj wykluczają pacjentów cierpiących na zaburzenia psychotyczne9.
Klinicyści powinni przeprowadzać badania pod kątem problemów związanych z hazardem u pacjentów cierpiących na schizofrenię, szczególnie tych, którzy wracają do zdrowia bądź aktywnie nadużywają środków odurzających i/lub alkoholu. Istnieje potrzeba dalszych badań w zakresie potencjalnego ryzyka oraz czynników warunkujących ochronę przed problemami i patologicznym hazardem u pacjentów cierpiących na zaburzenia psychotyczne, a także skutecznych terapii dla tej grupy pacjentów.


Należy odnotować także, że stwierdzono silne powiązanie pomiędzy zaburzeniami związanymi z nadużywaniem różnych substancji odurzających i alkoholu a zwiększonym ryzykiem rozwoju schizofrenii w późniejszym okresie życia, choć nie można jeszcze stwierdzić związku przyczynowego. W ramach poszukiwań interwencji, które poprawiłyby wyniki leczenia w zakresie nadużywania substancji odurzających przez chorych na schizofrenię, większy nacisk na deficyty motywacji lub związek pomiędzy motywacją a sięganiem po nie mógłby ułatwić pełne zrozumienie tego związku i poprawę wyników leczenia.

Referencje

  1. https://www.psychologytoday.com/us/conditions/co-occurring-disorders
  2. Batel. Eur Psychiatr. 2000; 15(2):115-122.
  3. https://www.samhsa.gov/data/sites/default/files/NSDUH-FFR1-2016/NSDUH-FFR1-2016.htm#summary
  4. Shah and Gonzalez-Maeso. ACS Chem Neurosci. 2019; 10(7):3068-3077.
  5. Muller and Borgwardt. Swiss Med Wkly. 2019; 149:w20124.
  6. Arendt et al. BJP 2005, 187:510-515.
  7. Mauri. Dual Diagn Open Acc 2016; 1:11.
  8. Vuorilehto et al. Psychol Med. 2009; 39:1697-1707.
  9. Nielsen et al. 2017; 47 (9):1668-1677
  10. Horsfall et al. Harv Rev Psychiatry. 2009; 17(1):24-34.
  11. Fervaha et al. JAMA Psychiatry. 2014 Sep; 71(9):1058-65
  12. Templer et al. Comprehensive Psychiatry. 1993;34(5):347–351.
  13. Grant et al. Am J Psychiatry. 2005 Nov;162(11):2184–2188. 
  14. Schrerer et al. Arch Gen Psychiatry. 2005;62:677–683.
  15. Raylu et al. Clin Psychol Rev. 2002;22:1009–1061.
  16. Borras and Huguelet. The American Journal on Addictions. 2007; 16:269-271.
  17. Shaffer et al. Can J Public Health. 2001; 92(3):168-72.
  18. National Research Council. Pathological Gambling: A Critical Review. Washington, DC: National Academy Press; 1999.
  19. Grant et al. Oxford University Press; 2007. pp. 561–578.
Login to Unlock

Leczenie i remisja

Po rozpoznaniu schizofrenii lekarz przeprowadzi rozmowę z diagnozowaną osobą na temat rozpoczęcia planu leczenia. Po rozpoczęciu leczenia istnieją dwa główne ce

wiÄ™cej…
Login to Unlock

Diagnoza

Zgodnie z aktualnymi wytycznymi rozpoznanie nie jest możliwe przed wystąpieniem pierwszych ostrych objawów psychotycznych. Jednak wykrywanie objawów prodromalny

wiÄ™cej…
strza³ka