Odwiedź tę sekcję

Wskazówki dotyczące zdrowego stylu życia

  • Prowadzenie zdrowego trybu życia ma w schizofrenii kluczowe znaczenie. W niniejszej sekcji przedstawiamy użyteczne wskazówki i porady, które pomogą Państwu poprawić dietę, nawyki i relacje osobiste. Członkowie rodzin osób cierpiących na schizofrenię również znajdą tu przydatne informacje, które podpowiedzą im jak najlepiej wspierać swoich bliskich.

W tej sekcji

Prowadzenie zdrowego stylu życia jest niezwykle ważne, szczególnie dla osób chorych na schizofrenię. Poniżej przedstawiamy kilka wskazówek, które pozwolą osobie dotkniętej tą chorobą zadbać o siebie nawet w trudnych sytuacjach.

Odpowiednia ilość snu

Odpowiednia ilość snu pomaga w radzeniu sobie z różnymi sytuacjami życiowymi powodującymi stres. Zmęczenie może utrudniać kontrolowanie objawów choroby. Schizofrenia może wiązać się z problemami z zasypianiem. Można jednak temu choć częściowo zaradzić poprzez:1

Wykształcenie nawyku chodzenia spać i wstawania każdego dnia o podobnej porze

Relaks przed położeniem się spać, np. z słuchanie muzyki, ćwiczenia oddechowe lub medytację

Unikanie jasnych ekranów, np. laptopów lub telefonów

Podjęcie próby rozwiązania przyczyn stresu – można rozważyć spisanie swoich problemów lub rozmowę z przyjacielem


Zdrowa dieta i regularna aktywność fizyczna

Zrównoważona dieta, z dużą ilością owoców i warzyw, może pomóc w utrzymaniu zdrowia fizycznego. Odpowiednie odżywianie się oraz regularna aktywność fizyczna mogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia cukrzycy lub chorób układu krążenia2. Regularne posiłki mogą także pomóc w zmniejszaniu ryzyka wystąpienia psychozy spowodowanej zmianami poziomu cukru we krwi1.
Niektóre badania wykazały, że zmniejszenie spożycia glutenu może mieć wpływ na objawy schizofrenii; konieczne są tu jednak dalsze badania3. Korzystne może być także przyjmowanie odpowiedniej ilości witamin C i E3. Więcej informacji o zdrowym odżywianiu się można znaleźć na stronach Instytutu Żywności i Żywienia.
Istnieje związek pomiędzy aktywnością fizyczną a poprawą jakości życia u pacjentów ze schizofrenią. Stwierdzono, że ćwiczenia mają korzystny wpływ na wiele typowych czynników przyczyniających się do złego stanu zdrowia osób cierpiących na schizofrenię, w tym siedzący tryb życia i palenie tytoniu4. Aktywność fizyczna usprawnia także czynność mózgu poprzez poprawę pamięci, wielozadaniowości oraz umiejętności planowania, pobudza naprawę komórek nerwowych i zwiększa koncentrację.


Rzucenie palenia

Palacze są narażeni na zwiększone ryzyko raka, chorób serca i udaru mózgu2. Rzucenie palenia jest niełatwe, ale istnieje szereg metod, które mogą w tym pomóc. Rzucenie palenia wiąże się z wieloma korzyściami, a w przypadku osób cierpiących na schizofrenię może nawet przyczynić się do poprawy zdrowia psychicznego. Jednakże w przypadku chęci rzucenia palenia przy przyjmowaniu leków przeciwpsychotycznych należy koniecznie przed tym skonsultować się z lekarzem rodzinnym lub psychiatrą2.


Unikanie alkoholu i środków odurzających

Zdarza się, że, objawy choroby wywołają chęć sięgania po alkohol lub narkotyki w celu ich złagodzenia. W takich sytuacjach ważne jest, aby pamiętać, że substancje te na dłuższą metę najprawdopodobniej doprowadzą do pogorszenia objawów2. Alkohol powiązano z depresją i ryzykiem wystąpienia psychozy, zaś środki odurzające mogą pogłębić istniejącą schizofrenię. Unikanie ich jest szczególnie ważne w przypadku stosowania leków przeciwpsychotycznych, gdyż substancje te mogą wchodzić w reakcje z lekami2.


Kontrolowanie stresu

Objawy schizofrenii mogą powodować stres i niepokój. W kontrolowaniu stresu może pomóc ograniczenie liczby obowiązków, rozmowa z przyjaciółmi lub rodziną, a także aktywność fizyczna, np. spacer lub pływanie.5


Utrzymywanie relacji

Ważne jest, aby starać się utrzymać kontakt z przyjaciółmi i rodziną, gdyż często może to pomóc w przezwyciężeniu trudności. Poczucie izolacji może pogorszyć objawy schizofrenii, zatem należy starać się utrzymać relacje z bliskimi osobami. 1 Dla osób odczuwających brak silnych relacji dostępne są różnego rodzaju terapie, które mogą być pomocne.


Rodzina i opiekunowie: jak pomóc

Doniesienia potwierdzają, że pacjenci otrzymujący wsparcie ze strony opiekuna są w stanie osiągnąć znacznie lepsze wyniki leczenia niż pacjenci nieotrzymujący takiego wsparcia. Obserwuje się u nich rzadsze nawroty oraz mniejszą liczbę i krótszy czas hospitalizacji psychiatrycznych.6 Jednakże, choć wykazano pozytywny wpływ wsparcia opiekuna na wyniki leczenia osoby chorej to z drugiej strony codzienne pełnienie opieki nad taką osobą wiąże się zazwyczaj z negatywnym wpływem na zdrowie zarówno psychiczne jak i fizyczne opiekuna. Przykładowo, opiekun może doświadczyć wyczerpania, zaburzeń snu, depresji i niepokoju. W związku z tym zdrowy stylu życia, w tym odpowiednia ilość snu są również bardzo ważne dla opiekuna osoby chorej. Istotny jest również udział w programach psychoedukacyjnych oraz grupach wzajemnego wsparcia, gdyż udowodniono ich pozytywny wpływ na radzenie sobie ze skomplikowaną sytuacją w rodzinie oraz ogólny stan zdrowia opiekunów.

Referencje

  1. Mind, How can I help myself?, 2013. https://www.mind.org.uk/information-support/types-of-mental-health-problems/schizophrenia/self-care/#look [Accessed November 2019]
  2. NHS, Schizophrenia – Living with, 2019. https://www.nhs.uk/conditions/schizophrenia/living-with/ [Accessed November 2019]
  3. Arroll, M.A., Wilder, L. & Neil, J. Nutritional interventions for the adjunctive treatment of schizophrenia: a brief review. Nutr J 13, 91 (2014) doi:10.1186/1475-2891-13-91
  4. EPA Report(27th European Congress of Psychiatry) 2019;
  5. NHS, Every mind matters – stress, 2019. https://www.nhs.uk/oneyou/every-mind-matters/stress/ [Accessed November 2019]
  6. Onwumere et al. Front Phsychol 2018; 9:1530
Login to Unlock

Jak mogę pomóc osobie ze schizofren…

Poznanie schizofrenii jest ważne, aby zrozumieć fazy, objawy i przez co może przechodzić dana osoba. Istnieje wiele błędnych informacji na temat schizofrenii, w

więcej…
Login to Unlock

Leczenie i remisja

Po rozpoznaniu schizofrenii lekarz przeprowadzi rozmowę z diagnozowaną osobą na temat rozpoczęcia planu leczenia. Po rozpoczęciu leczenia istnieją dwa główne ce

więcej…
strzałka